آشنایی با لیبل و بسته بندی

آشنایی با لیبل و بسته بندی

چه عواملی درطراحی لیبل و بسته بندی مهم هستند؟

امروزه توجه بسیاری به طراحی هولوگرام و بسته بندی محصولات می شود و بازاریاب ها به دنبال جلب توجه مشستریان خود هستند.مردم این روزها توجه بسیاری به ظاهر محصول میکنند و بیستر با توجه به نوع بسته بندی خرید میکنند.بسیاری از تولید کنندگان در تلاشند تا با طراحی لیبل و بسته بندی بسیار زیبا و شکیل فروش خود را به حداکثر برسانند .در ادامه به عواملی که در طراحی لیبل و بسته بندی محصولات بسیار موثر هستند می پردازیم.

استفاده از لیبل و بسته بندی یکسان محصول در تمام بازارها

یک سؤال مورد توجه مؤسسات با فعالیت بین الملی این است که آیا از لیبل و بسته بندی یکسان محصول در بازارهای داخلی و خارجی استفاده شود. بسیاری از شرکت های شناخته شده مثل، هولوگرام کوکاکولا، پپسی کولا محصول خود را در تمام بازارها با بسته بندی مشخص عرضه می کنند. با این حال بعضی از نشانه ها، رنگ ها و لغات هستند که در بعضی جوامع معانی ناخوشایندی دارند. لذا صادر کنندگان مجبورند که با نام، طرح و یا رنگ متفاوتی محصول را در آن بازارها عرضه کنند. بعضی از تولیدات داخلی به دلیل عدم تطابق بسته بندی آنها با معیارهای پذیرفته شده بازارهای جهانی، نیز مجبورند با بسته بندی متفاوت به آن بازارها وارد شوند.

استفاده از لیبل و بسته بندی یکسان برای طبقه ای از کالاها

مثلاً تمام محصولات غذایی خود را با یک نوع لیبل و بسته بندی، محصولات دارویی را با لیبل و بسته بندی دیگر و تولیدات شیمیایی خود را با بسته بندی یکسان دیگری به بازار عرضه می کنند. به این تصمیم، استراتژی لیبل و بسته بندی خانوادگی گفته می شود. اتخاذ چنین تصمیمی مزایای زیر را دارد:

• هر کالای جدید از این شرکت از اعتبار و شهرت قدیمی استفاده خواهد کرد.
• موجب کاهش هزینه تبلیغات می شود.
• موجب گسترش ارزیابی کیفیت محصولات جدید از محصولات موجود می گردد.
• ریسک عدم موفقیت کالای جدید را کاهش می دهد.
• لیبل و بسته بندی خود ایجاد هویت مشخص برای سازمان می کند.

هزینه لیبل و بسته بندی

هزینه عامل دیگری است که در انتخاب طرح لیبل و بسته بندی مورد توجه قرار دارد. ارزش بعضی از محصولات از قبیل اجناسی که هدیه داده می شود معمولاً با بسته بندی جذاب دو چندان می گردد و از نظر فروش صرف چنین هزینه ای بازده خوبی در پی خواهد داشت. معیارهای مورد ارزیابی مشتری در مورد محصولات متفاوت و در بازارهای مختلف، متفاوت است. در بعضی بازارها مشتری ترجیح می دهد که حتی یک کالای ساده، مثل سیفی جات را در لیبل و بسته بندی زیبا بخرد؛ در حالی که در بعضی بازارهای دیگر فقط به جنبه های اصلی محصول توجه می شود. لذا تولید کننده باید بازده هزینه بسته بندی را مورد توجه قرار دهد.

جنس بسته بندی

امروز مواد مختلفی در بسته بندی محصولات مورد استفاده قرار می گیرد؛ از جمله مقوا، فلز، شیشه، پلاستیک، سلفون. هر یک از مواد مورد استفاده از نظر هزینه، استحکام، زیبایی، جذابیت و تناسب با محصول مزیت هایی دارند. تولید کننده برای تحقق هدف های سازمان باید تعادلی بهینه بین این عوامل ایجاد کند.

اندازه بسته بندی

تصمیم گیری در مورد اندازه لیبل و بسته بندی نمی تواند بدون بررسی فرهنگ و اقتصاد بازار به طور موفق انجام شود. زیرا بعضی از محصولات، تاریخ مصرف دارد و امکان فاسد شدن آنها پس از انقضای تاریخ مصرف وجود دارد. لذا با توجه به میزان مصرف باید مقدار محصول بسته بندی شود. در صورتی که تمایل مردم به راحت طلبی بیشتر شود و یا قدرت خرید بیشتری پیدا کنند و یا به دلیل فرصت زمانی محدودتر خرید، تمایل مردم برای خرید محصولات در بسته های بزرگتر بیشتر می شود. لذا گاهی لازم است اندازه های متفاوتی از بسته بندی برای بخش های متفاوت بازار طراحی گردد.

شکل و رنگ آمیزی در طراحی لیبل و بسته بندی

هر بسته بندی دارای دو هویت متفاوت فیزیکی و روانی است که تنها روی کاغذ و یا عبارات قابل تفکیک است. هویت فیزیکی شامل ویژگی های فیزیکی آن است؛ مثل رنگ، اندازه، شکل و طرح، اما هویت روانی استنباط شخصیتی است که خریدار از ظاهر یا ویژگی های فیزیکی بسته بندی به دست می آورد. در بعضی فرهنگ ها رنگ قرمز بسته بندی ها زنانه و رنگ آبی را مردانه می دانند یا بسته بندی های گرد را زنانه و بسته بندی های چهارگوش را مردانه می پندارند. رنگ بعضی از بسته بندی ها موجب تصور ارزان قیمت بودن کالا و بعضی رنگ های دیگر را نشانه قیمتی بودن کالا می پندارند. ترکیب لیبل و بسته بندی گاهی موجب چنین تصوری می شود که کالا متناسب نوجوانان یا افراد مسن تر است. اغلب چنین انتظاری وجود دارد که رنگ سبز بسته بندی بیانگر سبزی برگ های چای و قرمز کیفیت رنگ چای آماده را متجلی می سازد. البته شکل و رنگ آمیزی بسته بندی باید موجب متمایز نمودن محصول و جلب نظر بیشتر از آن توسط خرده فروشان گردد.

مقدار بسته بندی شده

بعضی از کالاها را مثل لیوان یا استکان به صورت شش یا دوازده تایی بسته بندی می کنند زیرا این تعداد براساس سنت رایج پذیرفته شده است. اقلام دارویی معمولاً به میزان تجویز شده در یک دوره مشخص لیبل و بسته بندی می شود تا راحتی مصرف کننده در هنگام خرید و جلوگیری از فاسد شدن مازاد بر مصرف آن به عمل آید. بعضی از داروها که مقدار تجویز آن متفاوت است به صورت دانه ای و مقدار مصرف هر بار بسته بندی می شود. اما در مورد بعضی از کالاها براساس سطح قیمت پذیرفته شده آنها، در بازار مقدار محصول در هر بسته تعیین می شود؛ برای مثال با توجه به اینکه قیمت مشخصی برای یک بطر نوشابه، یک بسته کبریت، هولوگرام و یا یک لیوان شیشه آبلیمو وجود دارد در صورت افزایش هزینه ها مقدار در هر بسته کاهش داده می شود تا قدرت رقابت در بازار حفظ شود. گاهی اوقات برای تشویق به خرید بیشتر، محصول در اندازه های بزرگتر بسته بندی و با درصدی تخفیف، در اختیار مصرف کننده قرار می گیرد. پس همانگونه که ملاحظه شد مقدار در هر بسته براساس الگوی خرید، الگوی مصرف، قمیت رایج محصول، راحتی خریدار و خرده فروش، وسایل رقابتی تعیین می شود.

بسته بندی های مرکب

گاهی برای تشویق مصرف کننده به خرید کالاهای جدید و یا اقلامی که مصرف کننده تمایل کمتری برای مصرف آن دارد، فروشنده کالای مزبور را با یک کالای شناخته شده و پرطرفدار به صورت یک مجموعه بسته بندی و ارائه می کند. گاهی برای راحتی مصرف کننده تمام اقلامی که از لحاظ مورد مصرف مرتبط هستند مثل خودکار و خودنویس، قلم و دفترچه، شانه و برس، در یک مجموعه بسته بندی می شود. البته این تاکتیک باید با مطالعه قبلی و در صورت افزایش مورد اجرا قرار گیرد.

خصوصیات دیگر

دامنه وسیعی از خصوصیات اضافه متناسب با بسته بندی های متفاوت وجود دارد که هر تولید کننده از بین آنها انتخاب کند؛ از جمله می توان به وسیله تعبیه شده برای آزمایش باطری در لیبل و بسته بندی های آن، درهای لولادار قوطی ها، مجراهای ناودانی که برای تخلیه محتویات بسته در نظر گرفته شده، دربازکن های اضافه، دستگیره و... اشاره کرد.

با توجه به تعدد عواملی که گاهی هم متناقض یکدیگر هستند از جمله هزینه کمتر و کیفیت بالاتر، طراح چگونه می تواند در مورد میزان تأکید بر هر یک از عوامل تصمیم گیری کند. مدیران باید توجه داشته باشند که خصوصیات هر بسته بندی باید با دیگر عناصر بازاریابی متناسب باشد؛ برای مثال کالای قیمتی که تنها از طریق فروشگاه های خاص عرضه می گرد باید دارای لیبل و بسته بندی خاص باشد، در حالی که اگر محصول متعلق به یک شرکت تازه وارد به صنعت باشد که تنها الگوبردار شرکت های شناخته شده است در انتخاب بازارها وشیوه های توزیع باید مسأله رقابت را درنظر بگیرد و بالطبع برای توزیع محصول فروشگاه های ارزان قیمت را انتخاب کند که از نظر رقابت جایگاه امن به شمار می رود. لذا با توجه به نوع فروشگاه انتخاب شده استفاده از بسته بندی ساده تر برای داشتن برتری رقابت از نظر قیمت مناسبتر خواهد بود. همانگونه که اغلب متخصصان بازاریابی اشاره دارند وظیفه لیبل و بسته بندی، فروش بیشتر محصول است؛ به دیگر سخن، بسته بندی باید وضعیتی را ایجاد کند که ذخیره بیشتری از محصول نزدیکتر به مصرف کننده نهایی ایجاد شود؛ برای مثال روی قوطی کبریت ها عکس های زیبایی چاپ شده است که به عنوان وسیله دکوری روی میز پذیرایی و نزدیکتر به مصرف کننده قرار داده شود، نمک در نمکدان های زیبا عرضه می شود زینت بخش میزهای رضایت خود او را تأمین می کند. معمولاً پرسش شونده پاسخ هایی را ارائه می کند که مقبولیت اجتماعی دارد، یا رضایت پرسشگر را جلب می کند و یا موجب تقویت موقعیت اجتماعی او می شود.معمولاً تحقیق در مورد ویژگی های لیبل و بسته بندی در محیط غیر واقعی جدا از دیگر عوامل مؤثر در خرید انجام می شود. پاسخ های مشتری در واقع وقتی ارزشمند و قابل اطمینان است که موضوع در محیط رقابتی قرار گرفته باشد.

با وجود این، دشواری تحقیق برای دستیابی به پاسخ های معتبر نباید موجب انصراف از تحقیق گردد، بلکه باید در انتخاب روش تحقیق، دقت لازم معمول گردد. یک روش مؤثر تحقیق در مورد خصوصیات بسته بندی مناسب، بازسازی وضعیت واقعی مغازه و خرید است. مصاحبه گر بدون اطلاع مشتری، شاهد رفتار خریداران خواهد بود. سپس در مورد مارک های انتخاب شده و همچنین انتخاب نشده محصول مورد نظر از خریدار سؤالاتی را خواهد کرد. این سؤالات جنبه شناخت انگیزه خواهد داشت. نمونه ای از این پرسش ها به قرار زیر است:

• رنگ این لیبل و بسته بندی موجب چه احساسی در شما می شود؟
• این بسته بندی چه خاطره ای را برای شما یادآور می شود؟
• این بسته بندی یادآور چه نوع افرادی برای شما خواهد بود؟
• به نظر شما نظر دیگر مردم برای مثال مردها، زنها، دخترها، یا پسرها در مورد این بسته بندی چیست؟

نتیجه گیری

لیبل و بسته بندی کالا ابزاری مؤثر در برنامه ریزی و بازاریابی محصولات است. بسته بندی شامل ظرف، برچسب و دفترچه راهنمای داخل بسته بندی است. بسته بندی نقش فروشنده را در ارتباط با انتقال اطلاعات در مورد محصول به نحو مؤثری ایفا می کند. بسته بندی نامناسب بر روحیه مصرف کننده تأثیر منفی دارد. بسته بندی کالاها نیز همانند انسان ها پیر و فرسوده فروش و گسترش بازار تغییر در لیبل و بسته بندی ضروری است. وظیفه بسته بندی، محافظت از محصول و مصرف کننده، ایجاد اطمینان از کالا، فراهم کردن راحتی مصرف کننده، وسیله ای برای ایجاد ارتباط با مشتری، داشتن ارزش استفاده مجدد، تقسیم بازار هدف، تجلی هویتی خاص برای محصول، گسترش دوره حیات محصول، متمایز کردن محصول، کمک به عملیات خرده فروشی، فراهم کردن وضعیت برای بهره برداری بیشتر از بازارهای بالقوه، تناسب با سرعت تولید است. با توجه به عوامل متعددی که در تصمیم گیری در مورد طرح بسته بندی باید لحاظ گردد از جمله کیفیت- هزینه که گاهی متناقض هم هست مدیران باید تصمیم گیری در مورد خصوصیات لیبل و بسته بندی را با توجه به دیگر عناصر ترکیب بازاریابی اتخاذ کنند. ضمناً با توجه به وظیفه کلی لیبل و بسته بندی که فروش کالاست، باید وضعیتی فراهم شود که ذخیره بیشتری از محصول در کانال توزیع نزدیکتر به مصرف کننده ایجاد شود. به طور خلاصه تصمیم گیری سیستماتیک در مورد خصوصیات بسته بندی شامل:

• تعیین خصوصیات بازارهای هدف
• تجزیه و تحلیل نقاط قوت و ضعف شرکت از نظر تولید، توزیع و رقابت
• تجزیه و تحلیل موضع محصول در بازار
• بررسی اندیشه های نو و خلاق
• اجرای طرح و آزمایش بازار است.
• برای آگاهی از ویژگی های بسته بندی که برای بازار جاذبه داشته باشد نیاز به تحقیق در مورد بازار است

هولوگرام | برچسب هولوگرام | خرید هولوگرام...